Pracodawca w każdym momencie może rozwiązać umowę z pracownikiem bez wypowiedzenia, musi jednakże podać konkretny powód, przyczynę rozwiązania umowy. Istnieją przepisy, które ściśle określają, jakie przyczyny uzasadniają rozwiązanie umowy. Jeżeli w oświadczeniu wskazana jest wina pracownika, to taki rodzaj zwolnienia określa się zwolnieniem dyscyplinarnym lub z winy pracownika. Możliwe jest jednak rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia w określonej sytuacji, która nie jest zawiniona przez pracownika.

Przyczyny zwolnienia dyscyplinarnego:

• Pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych:
  • bezprawność zachowania pracownika (naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego),
  • naruszenie albo zagrożenie interesów pracodawcy,
  • zawinienie obejmujące zarówno winę umyślną, jak i rażące niedbalstwo.
• Pracownik popełnił w czasie trwania umowy o pracę przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku.
• Pracownik utracił ze swojej winy uprawnienia, które są konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Przyczyny zwolnienia bez winy pracownika:

• jeśli pracownik jest niezdolny do pracy w skutek choroby trwającej:
  • dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
  • dłużej niż łączny okres pobierania z tytułu choroby wynagrodzenia i zasiłku (182 dni lub 270 dni w przypadku gruźlicy) oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony co najmniej
    6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową,
• jeśli usprawiedliwiona nieobecność w pracy, z innych przyczyn niż wymienione wyżej, trwa dłużej niż 1 miesiąc.

Jeśli pracownik nie zgodzi się z przyczyną rozwiązania jego umowy o pracę bez wypowiedzenia, będzie mógł odwołać się do sądu pracy.

Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia na podstawie Art. 55 Kodeksu Pracy. Jest to możliwe w następujących przypadkach:

• gdy zostało wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika,
• gdy pracodawca ciężko naruszył swoje obowiązki względem pracownika, tj. nieterminowe wypłacanie wynagrodzenia, brak zapewnienia środków ochrony osobistej na danym stanowisku pracy, np. odzieży roboczej.